لیدوما یک محوطهٔ باستانی است که در شهرستان ممسنی در استان فارس قرار دارد. لیدوما همچنین نام یکی از شهرهایی است که در نوشتههای هخامنشی از آن نام برده شدهاست و در راه شاهی بین تخت جمشید و شوش قرار داشته است.
رشهرستان ماسال بيش از 17 غار بزرگ و كوچك وجود دارد كه بزرگ ترين آن ها غار آو ايشو av ishu مي باشد . اين غار در بلنداي 1300 متري از سطح دريا و در بستر دره اي كم آب قراردارد . آو ايشو با دو كيلو متر درازا ، از بزرگترين غارهاي استان گيلان و از جمله شگفت انگيز ترين غارهاي ايران به شمار مي آيد . در حالي كه اين غار نو يافته هنوز به خوبي معرفي نشده و اقدامات لازم براي جلب گردشگر و علاقمندان به شگفتي هاي
اي جاي خطه كهن فارس حكايت ازقدمت تمدن ديرباز پارسي دراين پهنه دارد، در هر منطقه، شهر و روستاي فارس ميتوان نمادي از تمدن ديرپايايراني يافت. شهرستان كازرون، شهري است با بناهاي مانا از تمدن كهن ايران كه طبيعت زيباي آن جلوه گري اين يادمانهاي تاريخي را دو چندان كرده است. كازرون در منطقهاي كوهستاني واقع شده كه دشت كازرون و درياچه پريشان حد فاصل دو رشته كوه آن قرار گرفته است. دراي
غار خان آباد (خمين) در مسير جاده خمين به شازند ميباشد كه در طي مسير بعد از گذر از چند روستا به روستاي با صفاي خان آباد ميرسي . در ضلع جنوب شرغي اين روستا كوهي منفرد به چشم مي خورد (نام اين كوه كوه گره است) كه اين غار در دل اين كوه نهفته است. از جاده اي كه از سمت غرب اين كوه به سمت جنوب كشيده شده چند ده متري جلوتر ميروي و وارد جاده خاكي كه در سمت چپ قرار گرفته وارد مي شوي . از كنار جاده تا دهانه غا
بزرگ ترين و شگفت انگيزترين غار آبي آسيا را در استان كرمانشاه مي توانيد ببينيد.((غارقوري قلعه)) با 65 ميليون سال قدمت يكي از اعجاب انگيزترين غارهاي جهان است. كه در 87 كيلومتري جاده كرمانشاه به سمت پاوه در مجاورت روستايي به همين نام قرار دارد ژرفاي حوضچههاي اين غار به ۱۴ متر ميرسد همچنين دماي درون غار ۷ تا ۱۱ درجهاست و در تمام فصول سال ثابت است. اين اثر طبيعي داراي تالارهاي زيبا در
غارخفاشغارخفاش يكي ازپديده هاي نادر طبيعي كشور و حتي در بين كشورهاي منطقه است كه حدود 1 كيلومتر از چشمه هاي آبگرم فاصله دارد.اين غار طبيعي كه حدود 265 متر طول دارد و داراي استالاكيت ها و استالاكميت هاي فراواني است .در اين غار ده ها گونه از خفاش دمدار، خفاش بال پهن وجود دارد و نكته قابل توجه در اين غار دو چيز است كه بسيارحائز اهميت است.1ـ فراواني خفاش در اين غار كه تعداد آنها به ده ها هزارمي رسد. ا
اين غار رو باز كه بيش از يك كيلومتر طول دارد، داراي آب فراوان دهليزهاي آبگير، قنديلهاي متعدد و آبچكهاي طبيعي و بسيار جالب مي باشد. هواي داخل غار سرد و مطبوع است.
سرخسها، جلبكها، گياهان خودروي داخل غار، رنگبندي زيباي سنگهاي كف غار، پيچ و خم داخل غار، لبهاي بهم دوخته قسمتهايي از سقف غار همه و همه حكايت از شگفتيهاي طبيعت داشت. آب روان كف غار و روي ديواره ها