لیدوما یک محوطهٔ باستانی است که در شهرستان ممسنی در استان فارس قرار دارد. لیدوما همچنین نام یکی از شهرهایی است که در نوشتههای هخامنشی از آن نام برده شدهاست و در راه شاهی بین تخت جمشید و شوش قرار داشته است.
كتل بستن
در يزد به اسب زين كردهاي كه به طرز خاص آراسته شده و پيشاپيش دسته عزاداري حركت ميكند، «كتل» ميگويند. گاهي به گردن اين اسب چند شال، ترمه يا ابريشمي به رنگهاي سبز و سرخ آويزان كرده و سر و صورت حيوان را با چند قطعه آيينه كوچك، نگين، قرآن و ... آذين مي كنند و گاهي بنا بر سليقه شخصي سفيد خونآلودي را بر پشت حيوان ميكشند و چند قطعه چوب رنگ شد
در شهر يزد محله گردي دستههاي عزادار مرسوم نيست ولي در برخي از شهرهاي استان هنوز اين سنت ديرينه وجود دارد كه پياده در محله ميچرخند و پس از آن در مسجد يا تكيه و حسينيه به عزاداري ميپردازند. در پيشاپيش دستههاي عزادار، افرادي پرچم هاي بسيار بلند را حمل ميكنند كه معمولا به رنگ هاي سبز و قرمز هستند و با نقاشي، منجوق دوزي و يا گلدوزي، نام و نشان هيات عزدار بر روي آن نصب شده
دسته سقا
به جز نخل گرداني، يزدي ها مراسم معروف ديگري هم دارند كه به آن دسته سقا گفته مي شود. در اين مراسم گروهي از نوجوانان لباس سياه ميپوشند و لنگ قرمزي دور كمر خود ميبندند. آنها مشك روي دوش گذاشته و بازوبندي از قرآنمجيد را كه با پولكهاي رنگارنگ و برگهاي فلزي نقرهاي رنگ تزيين شده، بر كتف خود ميبندند و در صفي منظم با ذاكر و سردسته خود هم خواني مي&zw
نذري براي نخل سازي
در اطراف يزد رسم بر اين است كه درختان را وقف ميكنند تا پس از كهنسال شدن، ساقههاي آنها را ببرند و نخل را مرمت كنند. نخلسازي صنعت ظريفي است كه همگان از عهده آن بر نميآيند. استادان اين رشته شيوههاي ساخت آن را به ديگران ميآموزند. به دليل اهميت نخل و نخلگرداني در يزد، هماكنون خانوادههايي در اين منطقه وجود دارند كه شهرت آن
سپس تزيينات ديگري از قبيل آيينههاي بزرگ قابدار، منگلهها و دستمالهاي ابريشمي رنگي و زري را در دو سوي نخل ميبندند و بر تارك آن جقههاي فلزي از جنس فولاد و برنج و همرنگ آنها پرهاي طاووس يا ميوه انار ميگذارند و نخل را مانند يك حجله، زيبا و خوشبو ميكنند. در داخل آن نيز زنگهاي بزرگي را با طناب ميآويزند و بچهها هنگام حرك
نخل بندي
چند روز پيش از شروع ماه محرم، خادمان شروع به تزيين و آذين بستن نخل ميكنند. آذينبندي نخل حداقل يك هفته طول ميكشد. در طول اين مدت، آنها زيورآلات و وسايل مربوط به تزيين نخل را ـ كه قدمت آنها به دوره صفويه ميرسد ـ از انبار بيرون آورده و تمام روز را با پاهاي برهنه مشغول كار مي شوند.
بستن نخل نياز به مهارت و سليقه خاص دارد و خادمان شيوههاي آن را ا
دكتر «اسلامي ندوشن» مينويسد: «با آن كه نخل هيچ شباهتي به درخت خرما ندارد، آن را به نام اين درخت مينامند. شايد به علت آن كه اصلش از جنوبغربي و بينالنهرين است. نخل شباهت بسياري به درخت سرو دارد و سرو در فرهنگ عامه يعني جاودانگي و رشادت و زندگي اخروي و آزادگي كه يادآور روحيات و خصايل امام حسين(ع) است. هم چنين اين مراسم بازتابي است از «نقل» حكايت
تابوت هاي ايستاده يزد
محرم يزد را با نخل گرداني اش را مي شناسند. آيين باشكوهي كه به جاي علم گرداني برگزار مي شود و با شهرت جهاني اش خيلي از گردشگران را براي تماشا به يزد مي كشاند.
نخل از جنس چوب است و آن را به شكل برگ درخت و يا سرو ميسازند. معمولاً وزن نخل زياد است و جابهجا كردن آن نياز به كمك دهها نفر دارد اما به هر حال اين نخل نماد تابوت