--! code By --> <--! code By -->
حكيم ابوالقاسم فردوسي در سال 229 هجري، در قريه پاژ در ناحيه توس به دنيا آمد، وي از نجيبزادگان توسي بود و خود املاكي داشت كه از عايدي آن روزگار ميگذرانيد. فردوسي در حدود 40 سالگي به سرودن شاهنامه پرداخت و با مدد گرفتن از تاريخ شاهان قديم ايران و شاهنامة ابومنصوري كه به امر ابومنصور محمدبن عبدالرزاق توسي فراهم آمده است، به سرودن بزرگترين منظومه حماسي و ملي ايرانيان دست يازيد. زماني كه فردوسي پنجاه و هشت ساله بود و پس از برچيده شدن خاندان ادبپرور سامانيان شاهكار خود به اتمام رسانيد.
در چهار مقاله عروضي داستان تدفين فردوسي بدين صورت نقل شده است كه: به دليل شيعه بودن نگذاشتند جسد وي را در قبرستان مسلمانان دفن كنند، ناچار جنازهاش را به باغ و ملك شخصي وي بردند و «او را در آن باغ دفن كردند، امروز هم در آنجاست، و من در سنه عشر و خمسمائه (510) آن خاك را زيارت كردم».
در سال 1313 بر مقبرة فردوسي آرامگاهي با طرح آتشكده ساختند. در سالهاي 7-1343 نيز دوباره تغييراتي در آن داده شد. ساختمان فعلي آرامگاه كه طراح آن از مهندس سيحون بوده است، در نماهاي بيروني برگرفته از معماري هخامنشيان است، فضاي داخلي نيز از معماري دوره اشكاني و اسلامي اقتباس شده و شكل كلي ساختمان شبيه بناي مقبره كوروش در پاسارگاد است.
بنا از چهار سمت داراي پله است و ابعادي در حدود 30×30 متر دارد. بدنه بنا با سنگ مرمر و اشعار فردوسي با خط نستعليق و نشان «فرهوهر اهورامزدا» با نقش برجسته تزيين شده است. در قسمت داخلي بنا داستانهايي از فردوسي مانند پيكار رستم و اشكبوس، جنگ ايرانيان و تورانيان، نبرد رستم و سهراب، داريوش هخامنشي، پناه آوردن پادشاه هند به دربار ساساني، رفتن رستم به نزد كيكاووس، جنگ رستم با پيلتن مازندران، به كمند گرفتن رستم رخش را، جنگ رستم با اژدها و ديو سفيد و … به صورت حجاري و نقش برجسته سنگي بر ديواره نصب شده است. آرامگاه حكيم ابوالقاسم فردوسي همچون نگيني در دشت توس ميدرخشد و هر ساله مشتاقان فراوان از تمام دنيا به زيارت او ميآيند. مهدي اخوان ثالث (م.اميد) شاعر بزرگ خراساني معاصر نيز در محوطه آرامگاه فردوسي و در كنار آن استاد بي نظير زبان فارسي به خاك سپرده شده است.