ميانه در جنوب شرقي استان آذربايجان شرقي قرار دارد و به عنوان دروازه آذربايجان شناخته مي شود و با شهرستانهاي زنجان، سراب، خلخال، بستان آباد و هشترود همسايه مي باشد. ارتفاع شهرستان ميانه از سطح دريا 1100 متر و مساحت شهرستان 5590 كيلومتر مي باشد.
جمعيت شهرستان ميانه بالغ بر 207.758 نفر است كه 24/6% از كل جمعيت استان آذربايجان شرقي را در 42.236 خانوار جاي داده است كه از اين تعداد 84.141 نفر در شهرها در قالب 18.018 خانوار شهري و 123.617 نفر در روستاها در قالب 24.218 خانوار روستايي به سر مي برند. شهرستان ميانه با وسعتي معادل 5595 كيلومتر مربع در جنوب شرقي استان در مسير راه ترانزيت بين المللي تهران، تبريز و اروپا و مسير راه آهن تهران، زنجان، ميانه، تبريز، جلفا و تركيه قرار گرفته كه 29/12% از كل وسعت استان را به خود اختصاص داده است. اين شهرستان از 4 بخش (كاغدكنان، كندوان، تركمانچاي و مركزي) همچنين 17 دهستان كه شامل 350 روستاي داراي سكنه و 54 روستاي خالي از سكنه مي باشد تشكيل گرديده است.
به نظر آنوبانيني پيشينه و سابقه تاريخي شهر ستان ميانه به قبل از ميلاد مسيح باز مي گردد و بعضي نوشته ها سابقه تاريخي ميانه را تا 720 سال پيش از ميلاد نيز نقل مي كنند. وجود كتيبه هاي آشوري و اورارتويي در بعضي مناطق آذربايجان و كشف آثار باستاني و مجسمه هاي سفالين در شهرستان ميانه، قدمت تاريخي آن را به دوره هاي پيش از تشكيل دولت ماد مي رساند.
در پي حفاريهايي كه در سال 1352 شمسي در يكي از قريه هاي اطراف ميانه به نام آرموداق انجام گرفت؛ يك مجسمه سفالين مربوط به دوره ساسانيان كشف شد. اين تنديس توسط رئيس اداره باستان شناسي وقت به موزه باستانشناسي تبريز منتقل گرديد.
در كتابهاي تاريخي و سفرنامه هاي جهانگردان نام اين شهرستان را "ميانج" ثبت كرده اند. چون اين شهرستان به نوشته برخي، پيش از ميلاد مسيح در خط مرزي دو سرزمين ماد و پارت قرار گرفته بود و هم اكنون نيز (شايد) چون در وسط مراغه و تبريز قرار دارد و يا اينكه چون بين دو شهر زنجان و تبريز واقع گرديده اين نام را انتخاب كرده اند. با اين حال شهرستان ميانه در قرنهاي هفتم و هشتم هجري علاوه بر "ميانج" نام ديگري چون "گرمرود" داشته و در برخي از كتاب هاي آن زمان براي شناسايي آن از هر دو نام "گرمرود و ميانه" استفاده شده است.
رودخانه هاي متعددي در شهرستان ميانه جاري مي باشد كه موقعيت مناسب آنها باعث رونق كشاورزي و دامداري گرديده كه عبارتند از: قزل اوزن، قرانقو، شهر چاي، گرم رود، قوري چاي، آيدوغموش، آجي چاي، تركمنچاي و چندين رودخانه فصلي ديگر كه در اين شهرستان جاري است در نهايت تحت عنوان سفيد رود به درياي خزر مي ريزد. بزرگترين كارخانه فولاد شمال غرب كشور (فولاد آذربايجان) در ميانه تاسيس و مورد بهره برداري قرار گرفته است.